Genieten van lekkernijen zonder dierenleed
Door Jana Verboom
Ooit ben ik in aanraking gekomen met Thich Nhat Hanh via het boek Proef, mindful eten', mindful leven'. Ik was erg onder de indruk en vroeg me op een gegeven moment af: wat eten boeddhisten eigenlijk? Ik zocht op het Internet en vond een aantal recepten in het Boeddhistisch Dagblad, van ene Jessica. Het waren heerlijke recepten, maar de reeks hield op. Omdat ik van koken houd en het leuk vind om daar over met anderen uit te wisselen, heb ik toen aangeboden om eens in de twee weken een stukje te schrijven met een recept erbij.
Ik at toen al weinig vlees en zuivel, en door de jaren heen verschoof mijn eetpatroon steeds meer richting plantaardig. Ik bleef vier jaar lang stukjes schrijven, tot mijn inspiratie begon op te drogen en ik andere dingen aan mijn hoofd had. Anderen namen het stokje over.
Twee momenten speelden een grote rol bij mijn keuze voor plantaardig. Ik ben bioloog en ik was al bekend met de grote problemen die de hele dierlijke productieketen veroorzaakt, van stikstof en klimaatverandering tot en met het kappen van regenwoud voor de productie van veevoer. Ik wist al van het leed in de zuivelindustrie, maar werd pas met mijn neus op de feiten gedrukt toen ons gezin een herfstvakantie doorbracht in Bretagne in een gehuurd huisje dat op het erf van een melkveehouderij stond. Op het erf stonden pasgeboren kalfjes, moederziel alleen, in een soort hondenhok om ze te beschermen tegen de kou. Het was hartverscheurend om te zien. Ik stapte over op sojamelk (amandelmelk en havermelk bestonden toen nog niet), maar at nog wel af en toe biologische kaas.
Het tweede moment was toen ik een visualisatie zag van het gewicht van alle dieren op aarde. Als je in gedachten alle zoogdieren op aarde op een weegschaal zou zetten: alle olifanten, walvissen, herten, koeien, varkens, mensen, honden, katten enzovoort, dan is ongeveer 1/3 mens, bijna 2/3 vee, vooral heel veel koeien, en slechts 2-4% zijn wilde dieren: 2% zeezoogdieren en 2% landzoogdieren. Die gegevens vond ik zo schokkend! Al die mensen en al dat vee hebben voedsel nodig, en daarom wordt een groot deel van de wereld omgezet in landbouwgrond. Voor de wilde dieren blijft er bijna niks over. Als we zo doorgaan dan hebben we binnenkort de meeste wilde dieren uitgeroeid. Dit inzicht was voor mij de druppel: ik wil niet medeverantwoordelijk zijn voor dit systeem. Sindsdien wordt er bij ons thuis vrijwel uitsluitend plantaardig gekooktt.
Toen ik in Loenen een door Stichting Leven in Aandacht georganiseerd weekend over ‘Het werk dat verbindt’, het gedachtengoed van Joanna Macy bezocht, werd aan het eind gevraagd aan de deelnemers “wat ga jij doen? Welke acties kun jij ondernemen?”. Ik besloot om mijn rubriek in het Boeddhistisch Dagblad weer op te pakken. Ik had 8 jaar geleden het stokje overgedragen, maar ook mijn opvolgers waren inmiddels afgehaakt. Dus nu deel ik elke week een plantaardig recept met een begeleidend tekstje.
Met de Kerst voor de deur deel ik hierbij een aantal feestelijke recepten van mijn hand uit het Boeddhistisch Dagblad. Ik neem ze ook vaak mee naar retraites, dus degenen die mij zijn tegengekomen bij bijvoorbeeld de weekenden van het Orde van Interzijn Aspiranten en Kennismakers Groep (OIAG) kennen mijn baksels al.
Plantaardig eten: je kunt heerlijk genieten van alles wat Moeder Aarde ons schenkt. Vlees en zuivel mis je geen moment. Laten we wat vaker stilstaan bij wat we in onze mond stoppen, wat de herkomst is, en hoe het tot stand is gekomen: met zon, regen, aarde en talrijke levende wezend, van boer tot bij en regenworm. Hier zijn enkele van mijn klassiekers:
Chocoladetaart met appelmoes en noten: https://boeddhistischdagblad.nl/boeddhistisch-leven/recepten/954128-beter-chocoladecake-met-appelmoes-en-hazelnoten/
Vegan brownies: https://boeddhistischdagblad.nl/auteurs/jana-verboom/233514-beter-vegan-brownies-verbeterd-recept/
Supersimpel recept: dadel-walnootkoek https://boeddhistischdagblad.nl/boeddhistisch-leven/recepten/199686-jana-dadel-walnootkoek-en-herhaling-oproep-aan-lezers/
Plantaardige pizza die wél lekker is: https://boeddhistischdagblad.nl/boeddhistisch-leven/recepten/216656-beter-plantaardige-pizza-die-wel-lekker-is/
Bloemkoolsoep met amandelen, een feestelijk voorgerecht voor de Kerst? https://boeddhistischdagblad.nl/auteurs/953424-beter-bloemkoolsoep-verbeterd-recept/
Tot slot een suggestie voor het Kerstdiner: Kerstpompoen in plaats van kerstkalkoen https://boeddhistischdagblad.nl/boeddhistisch-leven/recepten/230839-beter-kerstpompoen-in-plaats-van-kerstkalkoen/