Thay loopt in mijn hart

Na mij naar huis te hebben gehaast na een te krap geplande sportafspraak, spreek ik met Anneke. Anneke is vele malen in Plum Village geweest en zij weet bij aanvang van ons gesprek te vertellen dat Thay 10 jaar geleden al zijn studenten aanmoedigde een online klooster te stichten. Anno nu ontmoeten we elkaar in het online klooster dat zoom heet.

De Theresiahoeve

Anneke nam in 1987 voor het eerst deel aan een meditatieretraite met Thay. Dat kwam niet goed uit omdat zij net aan een Shiatsu-opleiding was begonnen. Zij liet zich echter door een goede vriendin overhalen, om mee te gaan naar de Theresiahoeve waar Thay en Cao Ngoc Phuong een retraite gaven (Phuong werd in 1988 in India als non geordineerd en werd Zr. Chan Kong). Tijdens de stille meditatie kon zij de kinderen buiten horen spelen op het schoolplein en later op de dag liep zij tijdens de loopmeditatie op het kerkhof langs de kindergrafjes. De loopmeditatie ging verder in de ruimte van de graanvelden achter het kerkhof. Er waren ook een aantal Vietnamese echtparen met hun kinderen. Een aantal van deze kinderen kwam zij later weer tegen… nadat zij waren geordineerd als monnik.
Iedereen at gezamenlijk aan een grote tafel en Thay was tijdens deze retraite toegankelijk en dichtbij. Ook toen was er al een boekwinkeltje en nadat Anneke een boekje had gekocht stapte zij op Thay af voor een handtekening. Dat was geen probleem. “This is a signature.” schreef hij met gevoel voor humor op het titelblad, waarna hij het ondertekende. De retraite maakte diepe indruk: “Thay liep tijdens deze retraite mijn hart binnen en loopt hier nog steeds”.

De mens is geen vijand

In haar puberteit werkte Anneke in de wereldwinkel. Dit was tijdens de oorlog in Vietnam. De oorlogsbeelden op televisie maakten veel indruk op Anneke en zij werd actief bij met Medisch Comité Nederland Vietnam. In dit comité was Phuong ook actief. Naast de politieke aspecten van deze oorlog leerde Anneke ook de wijze waarop Thay hiermee omging kennen. “Het bijzondere aan Thay is dat hij mensen nooit heeft willen veroordelen. Hij wees er juist erop gewezen dat de mens niet de vijand is. Thay koos geen partij, maar zocht steeds naar diep begrip en het beoefenen van gelijkmoedigheid”. Bij een retraite met Thay, waar ook Amerikaanse veteranen aanwezig waren, waren de onmacht en het verdriet in de geladen stilte van de meditatie voelbaar. Thay bleef er tijdens deze retraite op wijzen dat ieder mens in het hier en nu een keuze voor het goede kan maken. De soldaat die in het verleden zijn medemensen heeft gedood, kan in het hier en nu een kind helpen dat door oorlog zijn ouders is verloren 

Openheid

De openheid en lichtheid waarmee Thay omging met, voor hem relatief nieuwe, situaties, is iets dat hem voor Anneke innam. Thay vertelde dat hij in de VS uit het vliegtuig stapte en door een Amerikaanse gevraagd werd of zij hem een " hug" mocht geven. Thay had nog nooit van een “hug” gehoord en zou er als monnik ook persoonlijk niet veel ervaring mee hebben op gedaan. Thay vertelde: " I said yes, but I didn't know what it was..." en vervolgens werd hij omarmd. Het is kenmerkend voor Thay dat hij dit, voor hem vreemde gebruik, op waarde wist te schatten en hieruit de hugging meditatie heeft ontwikkeld.

“To live in the world with your heart undisturbed by the world,
with all sorrows endend, dwelling in peace - this is the greatiest happines”
-Discourse on Happiness-

Een ander voorbeeld van de transparantie van Thay, is de openheid waarmee Thay in de juniretraite in 1992, cultivating the mind of love, vertelde over zijn ervaring met verliefdheid. Tijdens verschillende dharmalezingen deed hij gedetailleerd verslag zijn persoonlijke proces hierin. Hij deelde op indringende wijze zijn gevoelens en liet de toehoorder zijn minutieuze zelfonderzoek volgen.

Beoefening

Het grootste geschenk dat Anneke van Thay heeft mogen ontvangen is de beoefening. Dagelijks oefent Anneke met de vier Brahmavihara’s (medevreugde, gelijkmoedigheid, liefde en mededogen). En bij haar onbijtsangha wordt de discourse on love gelezen. Deze lezing vat, volgens Anneke de essentie van de beoefening samen. De dagelijkse beoefening en het voorbeeld van Thay zijn voor Anneke een anker. Als zij geconfronteerd wordt met een moeilijke situatie vraagt zij zich af wat Thay zou doen. Het antwoord laat dan niet lang op zich wachten, waarop Anneke weer verder kan.