Skip to main content

Mindfulness
in de traditie van Thich Nhat Hanh

26 september 2024

Is mindfulness een quick fix?

Door Sandra Alderden

De boektitels met titels als zeven stappen tot de beste meditatie en tien stappen tot verlichting beloven snelle en magische resultaten. Is mindfulness een quick fix of een binnendoor weggetje naar onmiddellijke verbetering?

Mindfulness als een rood draadje

Eigenlijk wilden we nooit mindfulness retraites op onze plek geven. Wij dachten altijd, “Plum Village ligt op tien minuten afstand, daar kunnen ze het veel beter dan bij ons.” Maar het mooie was dat we erachter kwamen dat we een mooie brugfunctie vertegenwoordigen met mindfulness retraites bij ons. Soms hebben mensen zin in een vakantie element, dan is een zwembad in Zuid Frankrijk toch ook heerlijk. Voor andere deelnemers, die een eerste stap op het pad van mindfulness zetten, is het vaak een brug te ver om op retraite in een klooster te gaan. Liever beginnen ze op een plekje dat geen beelden oproept van strenge zusters in pijen. Wij weten natuurlijk wel dat dat allemaal meevalt, daarom gaan we ook met onze deenemers op bezoek in Plum Village, dan ziet iedereen al snel hoe toegankelijk Plum Village is.

Wat heeft het voor jullie gedaan?

“Wat heeft het voor jullie gedaan?” Het is een terugkerende vraag van mensen die voor het eerst bij ons op mindfulness cursus komen. Als je diep in hun harten kijkt hopen ze stiekem dat één keer vijf dagen op retraite gaan genoeg is om alle problemen, overprikkeldheid en moeheid op te lossen.

Mindfulness loopt inmiddels al meer dan 25 jaar als een rood draadje door ons leven. Santi en ik zijn de verliefdheid voorbij, als het gaat om mindfulness, maar hebben er een diepe liefde voor gevonden. We zijn als het ware een oud getrouwd stel geworden wat betreft mindfulness. In ons dagelijks leven zijn we niet meer alsmaar bezig met het beoefenen en toch maakt mindfulness dagelijks een onderdeel uit van ons leven op een informele manier. We hebben ons leven eigenlijk grotendeels ingericht naar oefeningen en tools die we leerden in de tijd dat we in Plum Village woonden en die informeel nog altijd een onderdeel uitmaken van ons leven.

Helaas: er is geen short cut

We horen het onszelf vaak zeggen als antwoord op vragen: Hoe los ik dit zo snel mogelijk op? “Dat binnendoor weggetje dat in vijf dagen je burn-out oplost, dat is er niet. Het antwoord komt voort uit eigen ervaring. Natuurlijk ik heb ook wel eens gewenst dat mijn lijden in een paar weken opgelost zou zijn. Maar wanneer je last hebt van diep emotioneel en/of fysiek trauma, wanneer je heel snel overprikkeld raakt, wanneer je veel te ver over je grenzen bent gegaan, dan is het niet mogelijk om op dezelfde manier door te blijven rennen en prikkels in te nemen in de hoop dat met het gebruiken van een meditatie-app en een stilte wandeling in een retraite alles opgelost is. Het is in bijna alle gevallen een lange weg om uit een zwart gat te komen of nare gewoontes om te buigen naar iets positiefs. Blijven oefenen met vallen en opstaan is ons devies. Keer op keer naar binnenkijken, discipline opbouwen en elke dag weer op je meditatiekussentje gaan zitten. Maar een retraite is een super eerste stap. Verbinding vinden met mede deelnemers, echte gesprekken houden, even helemaal weg van je thuisomgeving en dagelijkse werk.

Wel degelijk is er in een week grote verlichting te vinden in stilte, in de natuur, in verbindende gesprekken. Maar wanneer je op zoek bent naar harmonisering van je lijden tot een comfortabeler balans vraagt dat om een eerlijkheid naar jezelf die hartverscheurend kan zijn en werken aan het doorbreken van vastgeroeste gewoonten. Maar harmonisatie en verlichting van stress en lijden zullen dan langzaam gaan komen. Puzzelstukjes beginnen op hun plaats te vallen, depressies beginnen korter te duren, je begint beslissingen te nemen die beter zijn voor je emotionele en fysieke gezondheid, je vindt vrienden op hetzelfde pad.

Er is geen short cut en toch is er goed nieuws: Geen verlichting in 7 stappen, wel verbinding met je jezelf, de natuur en anderen en vrienden op het pad gedurende een flinke wandeling die soms kilometers lang is.

Wist je dat...

Dharmalerares Marjolijn van Leeuwen komt samen met Evelyn van der Veen in 2025 van 24-29 mei een fijne mindfulness retraite geven op onze plek in Zuid-Frankrijk in de traditie van Thich Nhat Hanh, inclusief bezoek aan Plum Village. Lees meer: 

Van 2-7 augustus kun je deelnemen de mooie retraite Tune in to your True Nature. De basis is de mindfulness van Plum Village voor deze retraite maar er zijn ook workshops op het gebied van sound bathing, dans en jezelf diep verbinden met de natuur. Deze retraite wordt begeleid door Mick McEvoy. Hij heeft meer dan twintig jaar ervaring met mindfulness en een warm hart voor de natuur. Hij woont inmiddels al bijna tien op Plum Village en managed de Happy Farm van de Upper Hamlet. Hij komt samen met Rachel Butt, die al meer dan twintig jaar ervaring heeft met meditatie en mindfulness en artiest en muzikant is. De spreektaal van deze retraite is Engels, maar je kunt delen in het Nederlands als je dat liever wilt. Lees meer