Minimalisme (1)
Door Jana Verboom
Toen mijn oma naar een verpleeghuis ging, vonden we in haar huis alle spulletjes die ze bewaard had voor, nou ja, wie weet, ooit, misschien. Glazen jampotjes. Plastic potjes. Papier. Plastic zakken en zakjes, keurig opgevouwen, versleten kleding. Haar huis was dichtgeslibd met spullen.
In mijn ouderlijk huis is mijn voormalige kinderkamer in gebruik als voorraadkamer/inloopkast voor alle ongedragen kleding en in de bonus aangeschafte waren. 1+1 gratis: je bent een dief van je eigen portemonnee als je er geen voorraadje van aanlegt, nietwaar? En kleding moet je natuurlijk nooit wegdoen, want wie weet, wanneer het nog van pas komt.
De neiging tot hamsteren is mij door voorgaande generaties, opgegroeid in grote armoede, doorgegeven. Ook ik kan moeilijk weerstand bieden aan aanbiedingen, en ook ik doe niet gemakkelijk iets weg. En soms ben ik ook echt blij, als ik net dat ene knoopje of lintje ooit bewaard heb dat ik nu weer goed kan gebruiken. Maar vaker nog weet ik niet eens meer wat ik allemaal in huis heb, en kom ik er later pas achter dat ik nog iets bewaard had - op het moment dat ik het nodig had was ik het vergeten. Het gevolg: ons huis is vol. Te vol. Te veel boeken, te veel keukenspullen. Met name mijn kledingkast is een rampgebied, of beter gezegd, kledingkast en omgeving. Want mijn kleding past al lang niet allemaal meer in één kast.
Het lijkt me zo veel rust geven om een eenvoudig leven te leiden, een leven met weinig spullen en met veel aandacht voor wat we doen. Monniken en nonnen in de Plum Village traditie bezitten zelfs bijna niks – en kijk ze eens gelukkig zijn. Als lekenbeoefenaar wil ik ook graag een eenvoudig leven leiden met minder spullen. Ik las het boek Heal your Living van Youheum Son (Parallax Press). Ondertitel: The joy of mindfulness, sustainability, minimalism and wellness. Youheum Son was ooit koopverslaafd, financieel aan de grond en diep ongelukkig toen ze het roer omgooide. Ze bezit nu een garderobe van enkele mooie stukken van natuurlijke materialen en goede kwaliteit die ze perfect kan combineren. Ze laat dat bijvoorbeeld zien in dit filmpje. Haar extreme minimalisme – ik geloof dat ze in totaal maar 15 kledingstukken bezit – is niet mijn doel, maar een simpele garderobe bestaande uit echt mooie, duurzame kledingstukken van natuurlijke materialen zoals linnen is ook mijn doel. Misschien 15 stuks voor de winter, 15 voor hoogzomer, 15 voor ertussenin. Opgesplitst naar stevige kleding voor buiten, nette kleding voor naar het werk, en gemakkelijk zittende kleding voor thuis. Maar de weg naar minder kleding is moeilijk. Ik merk dat ik last heb van gehechtheid en begeerte.
Zelfs kledingstukken die ik al jaren niet gedragen heb: ik kan er maar moeilijk afstand van doen. Ik heb ze gekregen van een dierbaar iemand, of er veel geld voor betaald, of ze meegenomen uit een ver buitenland. Heel langzaam maar zeker lukt het me ze los te laten. Mijn gehechtheid te herkennen, ernaar te glimlachen, en de kledingstukken dan toch te laten gaan. Dat ruimt lekker op. Maar er is een probleem.
Ik breng mijn nog goede kleding naar kringloopwinkels en kledingruilbeurzen, en vorig jaar is The Clothing Loop in mijn leven gekomen: een groep vrouwen ruilt onderling kleding door tassen met kleding rond te laten gaan. Eens in de twee a drie weken wordt er een grote tas afgeleverd. Ik vind het een feest om er doorheen te scharrelen, kleding te passen. De bedoeling is dat je er kledingstukken uit haalt die je kunt gebruiken, en daarvoor in de plaats kledingstukken terugstopt. Alles netjes opvouwen, en de tas kan weer door naar de volgende in de loop.
De situatie is dat het me weliswaar lukt om afstand te doen van kledingstukken, maar dat ik in plaats daarvan ook weer ‘nieuwe’ stukken in huis haal van de kringloopwinkels, ruilbeurzen en de kledingtas van the Clothing Loop. Het netto resultaat is dat ik nog steeds te veel kleding heb.
Maar de maat is vol, nu moet het maar eens afgelopen zijn met mijn gehechtheid en mijn begeerte. Vanaf nu mag ik alleen kledingstukken toelaten in mijn collectie die echt iets toevoegen: gemaakt van natuurlijke materialen, precies de juiste maat en pasvorm, en ook nog in een kleur die mij goed staat. En van al het andere ga ik afstand doen. Dat gaat in de kledingtas zodat iemand anders er wat aan heeft. De kledingindustrie is ongelofelijk vervuilend en gaat gepaard met veel kinderarbeid, uitbuiting en ander leed. Ik neem me dan ook voor om geen nieuwe kleding meer te kopen, ook heel terughoudend te zijn met tweedehands, en mijn overbodige kleding weg te geven zodat ook anderen geen nieuwe kleding meer hoeven te kopen.
Gaat dit mij lukken? Volgende keer zal ik terugkijken en rapporteren over mijn vorderingen.