Old Path White Clouds
Het is ruim twintig jaar geleden dat ik “Old Path White Clouds” las van Thay. Het is één van mijn favoriete boeken van hem. Vooral ook omdat hij het boek zelf met de hand geschreven heeft. Ik werd aangetrokken om het leven van de Boeddha eens opnieuw te lezen. Geen mooiere manier dan door de ogen van Thay natuurlijk.
Waarom
Zo bij hoofdstukken 17 en 18 kregen Santi en ik kregen een weelderige discussie over diep kijken en begrip. Er ging bij mij namelijk een lichtje op. Wat doe ik nu eigenlijk wanneer ik diep naar binnen kijk wanneer ik graag iets goed wil begrijpen? Ik merk dat ik vaak terugval op de vraag: “Waarom is iets gebeurd.” Mijn geest vindt de vraag “waarom” echt heerlijk. Zowel voor grote als kleine vragen. In de zomer, wanneer wij veel zomergasten ontvangen, vraag ik me natuurlijk wel eens af waarom sommige gasten zo stekelig zijn, waarom ze hun troep niet opruimen, waarom ze het lastig vinden om zich aan de weinige regels van ons plekje te houden. Handenwrijvend gaat geest aan de gang om alle hoeken en gaatjes te bekijken. Redenen golven zachtjes mijn hoofd binnen die ik eens bekijk en aanneem als logisch of afdoe als onlogisch. Of ik ga op zoek en stel vragen in een gesprek met de zomergasten, hoe gaat het met ze? Het gezin heeft keihard gewerkt en zijn beiden doodmoe, de kinderen zijn hyperactief waar de ouders zelf ook een beetje gek van worden, ze hebben geen zin om op te ruimen en vinden dat ze genoeg betaald hebben zodat wij het kunnen doen. Al naar gelang de antwoorden op mijn waarommetjes vind ik dan compassie en begrip (ach ze zijn moe, maar wel superaardig dus wij doen het wel) of Santi en ik gaan mokkend koffie in het café drinken (stomme mensen).
Die vraag van Waarom, achtervolgde ons trouwens vaak. In het klooster vroegen de Vietnamese zusters en broeders vaak, waarom vragen jullie westerlingen altijd waarom? Als jonge zuster wilden we altijd alles doen, als we maar begrepen waarom we het moesten doen. “Doe het nu maar gewoon.” Kregen we dan wel eens te horen
Onderlinge afhankelijkheid
Maar nu ging er een ander lichtje op. Mijn geest kan zich de rest van zijn leven vermaken met waarommetjes, maar wat als ik het nu eens van een andere kant bekijkt. Ik deed een stapje achteruit en vroeg me nu eens niet af waarom iets gebeurt, maar bekeek het mechanisme van de geest die zich vermakelijk vastbijt in de vraag waarom en daaromheen rondjes blijft draaien. Ik vroeg me dus af “hoe werkt de geest?” en ging achter waarom staan. Wat gebeurde er nu? Grappig genoeg verdween waarom en daar verscheen de onderlinge afhankelijk van alles (interdependent nature of things). Iets ontstaat omdat de omstandigheden samenkomen (het is zomer, zomervakantie is begonnen, wij hebben een vakantieplek, we staan op websites, de zomergasten vinden ons en komen naar ons plekje, maar zijn gestrest van hun dagelijks leven) en iets houdt weer op omdat de omstandigheden er niet meer zijn (ze rusten uit, gaan lekkerder in hun vel zitten, worden vriendelijker, de week is voorbij, de gasten gaan naar de volgende vakantieplek, nieuwe vakantiegasten komen). De omstandigheden zijn eenvoudigweg onderling afhankelijk van elkaar. Dit gebeurt omdat dat gebeurt… punt. Geest kwam nog op de proppen met waarom, maar ik hield me stevig vast aan het punt en ging niet in op de vraag. Wat een verademing: dit gebeurt omdat dat gebeurt. Het is niet geboren, het gaat niet dood, het komt en het gaat eenvoudigweg. Lekker, het ervaart zo opluchtend als “ik” er niets van hoef te vinden of geen waarom achterna hoef te hollen.
Welke kant kijk jij uit wanneer je diep kijkt naar iets?
Sandra en Santi wonen op Simply Canvas Farm in Frankrijk op steenworp afstand van de Plum Village. Ze waren monnik en non in Plum Village tussen 2001-2005.