Laat je meevoeren naar het winters dennenbos op de onderstaande foto en observeer wat je ervaart. Naargelang je gemoedsstemming kan je dit bos op verschillende manieren beleven. Voor elke manier van kijken, spiegelt de natuur jouw stemming. Zo kan de spiegel mat en leeg zijn. Je bent dan ‘afwezig’ en je schenkt geen aandacht aan de omgeving omdat je met je gedachten elders zit. Misschien erger je je aan kilte of maalt er nog een vervelende situatie door je hoofd. Dan is er ook de ‘afstotende’ spiegel. “Wat is het saai en mistroostig hier. Er valt hier niets te beleven” denk je dan. Op die manier laat de natuur jouw afwijzing en onverschilligheid zien. Of is jouw reactie zoiets als: “Zie al die dorre takken hier rondslingeren. Ze kunnen dit beter opruimen en hier een bankje plaatsen.” Dit is wat ik de ‘controlerende’ blik noem. Het landschap bevalt je niet en je wilt het meteen naar je hand zetten. Door deze gedachte laat de natuur nu jouw gebrek aan waardering en aanvaarding zien. Wanneer de ‘consumerende’ blik zich aandient, dan zie je die dorre stammen al als brandhout knisperen in het haardvuur. Dit zegt dan iets over jouw kijk op de natuur als gebruiksobject. Alle voorgaande houdingen vervreemden ons niet alleen van de natuur en ook van onze ware natuur.
Er ontstaat meer verbinding wanneer we met oprechte belangstelling de natuur in gaan. Zo heb je de blik van de ‘verkenner’ die alles over de natuur wil weten. Natuurexploratie is zonder meer een interessant en nuttig tijdverdrijf. Het kan veel voldoening geven, maar het is vooral kennis gedreven en het blijft dikwijls beperkt tot het vergaren van kennis. Deze kennis is op zich heel nuttig en draagt ook bij tot de bescherming van onze natuur. Zo stap je bijvoorbeeld door het bos met het doel een havik of een everzwijn te zien. Maar vandaag wordt het helaas niets: Er is geen everzwijn of havik, of wat dan ook te bespeuren. De ‘verkenner’ voelt zich nu wat bedrogen en trapt het na korte tijd weer af. Zo weerspiegelt de natuur ons strevend ego.
De beleving wordt nog dieper en rijker wanneer je met pure en onvoorwaardelijke waardering naar dit bos wilt kijken. Niet gehinderd door enig streven neem je nu alle vormen, kleuren, geluiden en geuren in je op. Zo gaat het mostapijt nu plots als een groene vlammenzee oplichten. Nog nooit heb je mos zo vurig gezien. Deze aanblik vervult je hart met verwondering en vreugde. Nu laat de natuur jouw kinderlijke verwondering zien. Je wilt nu graag dit moment vasthouden en dikwijls doe je dit door er vlug een foto van te nemen Maar, nu gaat de aandacht weer volledig naar het maken van een ‘mooie foto’. Zo is de betovering weer verbroken. Maar neen, deze keer besluit je te blijven staan, want de natuur heeft nu jouw volle aandacht gekregen. Nu toont ze haar ware gelaat en jouw ware aard. Nu vormen de subtiele kleurschakeringen en texturen van de boomschorsen een prachtig schilderij. De geuren van gevallen dennennaalden en bosbodem nemen je nu volledig in bezit. Nu voel je hoe jouw adem synchroniseert met het ruisen van de takken. “Ik adem in en ik herken dit groene mos. Ik adem uit en ik glimlach naar dit groene mos. Ik adem in en ik ben me bewust van de bonte berkenstammen. Ik adem uit en ik glimlach naar de berkenstammen. Ik ben dit mos. Ik ben die stammen. Wij zijn dit bos.” Voor je het beseft sta je daar enige minuten. De gure wind deert je niet meer want jouw hart is verwarmd…
En plots… zweeft er een schim tussen de bomen. O! Het is een havik! En ook nog een glimlach.