Zij is een in 2019 overleden Amerikaanse dichteres die geroemd wordt om haar verbindende en natuurgerichte poëzie. Net zoals Thich Nhat Hanh hanteert Oliver een eenvoudige en toegankelijke taal die contrasteert met de diepgang en complexiteit van de boodschap. Als geen andere dichter geeft zij de essentie van het leven weer aan de hand van de schoonheid en het mysterie van de natuurlijke wereld. Een voorbeeld:
“Zomerdag”
Wie heeft de wereld gemaakt?
Wie heeft de zwaan en de zwarte beer gemaakt?
Wie heeft de sprinkhaan gemaakt?
Déze sprinkhaan, bedoel ik, die zichzelf uit het gras heeft geslingerd,
die suiker uit mijn hand eet,
die haar kaken heen en weer beweegt in plaats van op en neer?
die rondkijkt met haar enorme en gecompliceerde ogen.
Nu heft ze haar bleke voorarmen op en ze wast haar gezicht grondig.
En nu klapt ze haar vleugels open en zweeft ze weg…
Ik weet niet precies wat een gebed is.
Ik weet wel hoe ik moet opletten,
hoe je in het gras valt,
hoe te knielen in het gras,
hoe nutteloos en gezegend te zijn,
hoe door de velden te wandelen, wat ik al de hele dag gedaan heb.
Vertel me, wat had ik dan anders moeten doen?
Sterft niet alles eindelijk, en te vroeg?
Vertel me, wat ben je van plan te doen met je enige wilde en kostbare leven?
Natuurverwondering met een mindful perspectief.
Mary Oliver vond steeds haar inspiratie in de fysieke wereld en de onderlinge verbondenheid tussen alle levende wezens (Interbeing). Vanuit haar natuurobservaties verkent zij thema’s als spiritualiteit, sterfelijkheid en de onderlinge verbondenheid. Dit nodigt lezers uit om zich te bezinnen over hun eigen relatie met de natuurlijke wereld en zichzelf. Hoewel zij zich niet als boeddhistisch beoefenaar profileerde, was ze wel vertrouwd met de leringen van de Boeddha en van Thich Nhat Hanh. Dit perspectief uit zich in haar beschrijvingen van de relatie tussen natuur, leven en dood. Mary Oliver geloofde dat men, door zich mindful onder te dompelen in de natuur, een beter begrip van het zelf en de wereld krijgt. Daarom benadrukt Olivers’ werk het belang van aandachtig en bewust gewaar zijn aandacht en aanwezig zijn in het moment. Ze pleit ervoor om de natuurlijke wereld te laten zijn in haar ‘andersheid’, in plaats van betekenis te willen geven aan alles wat we zien en. Olivers poëzie onthult op die manier een gevoel van verwondering dat buiten de grenzen van het logische, het wetenschappelijke en het dualistische blijft.
Mary ervaart de natuur als een script van een meditatief proces dat ons iets vertelt over de aard van onszelf in relatie tot de wereld. Ze gelooft dat als we gescheiden zijn van de natuurlijke wereld, we ook losgekoppeld zijn van onszelf. De natuur is een 'levende tempel' waarin de dichter zowel vreugde als angst kan ontdekken. Het zijn ondersteunende waarheden en gevoelens die de conventionele religie en de moderne samenleving niet kunnen bieden. Door op die manier te vertoeven in de natuur komen onze gedachten tot rust en zijn we in staat om de essentie van ons wezen te bevatten.
Wanneer ik als natuurgids een natuurwandeling leid, begin en eindig ik dikwijls met het voorlezen van een van haar gedichten. Dan zie ik glimlachende gezichten stralen in blije verwondering. Voor mij is het ook een elegante manier om een groep in meteen in een aandachtige en contemplatieve stemming te brengen.
Er zijn enorm veel publicaties over deze wonderlijke dichteres. Het is voor mij onbegrijpelijk dat haar vele bundels nog niet in het Nederlands vertaald zijn. Wie het Engels beheerst raad ik haar laatste dichtbundel “Devotions” (1) aan. Het is een compilatie van haar levenswerk.
.(1) Oliver, M :“Devotions” Penguin Books ISBN 9780399563263 10 november 2020 480 pagina's
(2) Een meer diepgaande analyse van haar werk vind je in deze link . Deze leidt je naar een thesis van Gisela Ulyatt: “A Buddhist Perspective on Mary Oliver’s Poetry” North West University in Zuid Afrika.