Aan de andere kant worstelde ik ook met beperkte tijd en energie. In die tijd begon ik de Plum Village leer te verkennen en meer van Thay's boeken te lezen, en langzaam begon in mij de wens te groeien dat mijn verkenning van het boeddhisme een vorm van betrokken boeddhisme (engaged buddhism) zou zijn.
Ik heb een tijdje nagedacht over wat de meest effectieve manier zou zijn om meer bij te dragen aan het verminderen van pijn en lijden wereldwijd. Ik realiseerde me dat klimaatverandering een belangrijke oorzaak van lijden is, en dat als ik lijden over de hele wereld zou willen helpen verminderen of voorkomen, ik mijn energie misschien het beste zou kunnen besteden aan het proberen andere mensen te helpen deze waarheid in te zien. Dat is het moment waarop ik mijn eerste bijeenkomst van Extinction Rebellion bijwoonde. Extinction Rebellion (XR) is een internationale beweging die geweldloze, burgerlijke ongehoorzaamheid gebruikt in een poging de klimaatcrisis onder de aandacht te brengen, massa-uitsterving te stoppen en de risico’s op ineenstorting van onze samenleving te minimaliseren.
Als blanke cis-vrouw uit Nederland ben ik me bewust van mijn privilege. Ik kan geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheid beoefenen zonder bang te hoeven zijn voor mijn veiligheid of de veiligheid van mijn vrienden. Dit is in veel landen en voor mensen met andere achtergronden niet altijd het geval. Ik streef ernaar om zo goed mogelijk gebruik te maken van mijn omstandigheden, zonder te beweren dat dit de enige manier is waarop mensen voor de aarde kunnen zorgen.
Geweldloze Directe Actie Als Uiting Van Liefde
Tijdens mijn eerste XR-bijeenkomst voelde ik me onmiddellijk thuis. XR is niet perfect, maar de meeste leden zetten zich in voor het opbouwen van een inclusieve gemeenschap. Voor mij persoonlijk was het een grote opluchting dat tijdens XR-bijeenkomsten veel handsignalen worden gebruikt om dingen aan te duiden die normaal gesproken ofwel verbaal zijn (bijv. als volgende willen spreken) of met geluid worden uitgedrukt (bijv. klappen om overeenstemming aan te geven). Ik heb sterke zintuiglijke gevoeligheden, dus normale vergaderingen kunnen voor mij uitputtend zijn vanwege de grote hoeveelheid prikkels.
Wat mij nog meer inspireerde, is dat dit niveau van zorg en aandacht ook terug te vinden is in de manier waarop Extinction Rebellion haar acties ontwerpt. In sommige opzichten lijkt een XR-actie (of vergadering) veel op een Wake Up Sangha-avond. We beginnen met een check-in om te kijken hoe het met iedereen gaat. Aan het einde is er ruimte voor een deelcirkel om dat wat we samen aan het doen waren, in mindfulness af te ronden. Vanwege deze overeenkomsten voelde het natuurlijk aan om de acties van XR een onderdeel van mijn beoefening te maken. Ik sloot me ook aan bij de acties van een aantal andere groepen, maar zonder de structuur van samen in aandacht beginnen en eindigen ging ik vaak uitgeput en verdrietig naar huis, in plaats van geïnspireerd. Dit benadrukte voor mij hoe belangrijk het is om elementen van mindfulness en compassie mee te nemen in mijn activisme.
Een andere overeenkomst is de liefde voor zingen die in beide bewegingen voorkomt. Ik heb zelfs een blad gemaakt met protestliedjes en Wake Up-nummers, die ik bij beide groepen heb gebruikt om de onderlinge band te versterken. Onze liedjes zijn een uitdrukking van onze liefde voor de planeet en voor elkaar. Burgerlijke ongehoorzaamheid is voor mij ook een manier om mijn liefde en zorg voor onze lieflijke planeet te uiten. Het is kans om uit te drukken hoe diep die liefde gaat. Ik denk dat dit geldt voor veel mensen in de beweging. Sommige mensen denken dat XR niet radicaal genoeg is, omdat we soms liedjes zingen die tegen de politie zeggen dat we ook van hen houden. Dit is voor mij echter een wezenlijk onderdeel van de beweging, omdat ik door de beoefening weet dat politieagenten of politici niet fundamenteel van mij gescheiden zijn. Ik ben het misschien niet eens met wat ze doen, of ben er soms zelfs sterk tegen, maar ook zij zitten gevangen in het systeem waarin ze zijn opgegroeid. Ze doen wat ze doen vanwege de oorzaken en omstandigheden die aanwezig zijn in hun leven, en met vergelijkbare omstandigheden zou in hun schoenen staan. Als ze in de basis niet anders zijn dan ik, wat is er dan om te haten of boos op te zijn?
Zorg Dragen Voor Mijn Gemeenschap
Extinction Rebellion probeert een manier te vinden om voor de aarde te zorgen, en het welzijn van onze gemeenschap is een van de speerpunten in dat proces. Toen ik begon, dacht ik dat ik het beste kon bijdragen door de onderzoeks-kring te helpen met het schrijven van essays of flyers over de klimaatcrisis en onze eisen. Ik werk als onderzoeker aan een grote universiteit, dus dit leek een logische stap. Maar naarmate de tijd verstreek realiseerde ik me dat ik meer bij te dragen had dan alleen mijn intellectuele capaciteiten. Ik voelde me steeds sterker aangetrokken tot een andere cirkel die zich bezighoudt met de regeneratieve cultuur (RC) binnen XR.
Regeneratieve cultuur is de gedeelde opvatting dat het belangrijk is om niet alleen voor de aarde te zorgen, maar ook voor onszelf en voor onze gemeenschap. Dit draagt bij aan de gezondheid en veerkracht van de groep en daarmee ook aan de duurzaamheid van ons activisme. De RC-cirkel bleek voor mij de perfecte plek om iets vanuit mijn hart bij te dragen, omdat ik veel elementen van mijn beoefening met anderen kon delen. De RC-cirkel organiseert bijvoorbeeld workshops over onderwerpen als geweldloze communicatie en diep luisteren, en mijn ervaring met Dharma delen helpt me om een veilige omgeving te creëren waarin mensen zowel hun moeilijke momenten als hun vreugde kunnen delen.
Voor Mezelf Zorgen Is Voor De Aarde Zorgen
Ik dook halsoverkop de gemeenschap van Extinction Rebellion in, en net als veel andere activisten wilde ik te veel tegelijk doen. Sindsdien heb ik veel steun gevonden in de lezingen van Zuster True Virtue (ook wel Zuster Annabel) en Zuster True Dedication, die ons leren dat we eerst voor onszelf moeten zorgen als we er voor een ander willen zijn. Ik geloof dat een echte regeneratieve cultuur gebaseerd is op het inzicht van inter-zijn, het inzicht dat we allemaal deel uitmaken van de aarde. Dat betekent dat we voor onszelf moeten zorgen om voor de aarde te zorgen. En om voor onszelf te zorgen, moeten we voor de aarde zorgen.
Dit inzicht heeft mijn besluit versterkt om te handelen op basis van wat ik geloof dat juist is in plaats van op het uiteindelijke resultaat dat ik hoop te bereiken. Met andere woorden, ik doe dit allemaal omdat ik denk dat er geen andere manier is waarop mijn hart gelukkig kan zijn. Ik probeer niet gehecht te zijn aan de uitkomsten, want als ik me te sterk vastklamp aan succes, zal ik meer lijden ondervinden en mezelf makkelijk opbranden. In plaats van me te concentreren op de resultaten, streef ik ernaar om vreugde te vinden in de beoefening en in mijn gemeenschap, of ik nu veel of weinig bij te dragen heb. Vooruitkijkend hoop ik te blijven oefenen om voor mezelf te zorgen, zodat ik manieren kan vinden om voor onze lieve Moeder Aarde te zorgen.
Lian Beijers, Courageous Connection of the Heart, beoefent sinds juni 2019 in de Plum Village-traditie. Ze faciliteert regelmatig bij haar lokale Wake Up Groningen Sangha.
Dit artikel is eerder verschenen in het de Winter/Lente 2021 editie van de Mindfulness Bell (EN). Voor meer informatie over dit tijdschrift, kijk op www.mindfulnessbell.org.
Meer over Extinction Rebellion (XR)
De acties van Extinction Rebellion bestaan uit een veelvoud aan creatieve en kleurrijke uitingen van onze gedeelde gevoelens van zorg om de toestand van onze mooie planeet. We houden ook wel optochten waarbij leuzen gescandeerd worden, maar Extinction Rebellion is het meest bekend om haar geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheid. Burgerlijke ongehoorzaamheid, ook wel passief verzet genoemd, is een symbolische of rituele schending van de wet - bijvoorbeeld het blokkeren van een straat en/of het weigeren om een bepaalde locatie te verlaten op bevel van de politie - in plaats van een afwijzing van het rechtssysteem als geheel. Extinction Rebellion haalt inspiratie uit de burgerrechtenbewegingen en andere radicaal geweldloze groepen. We streven ernaar het paradigma van "business as usual" te doorbreken, omdat we niet langer kunnen doorgaan zoals met ons consumptiegedrag en tegelijkertijd het leven op aarde in stand te houden. We streven ernaar mensen te helpen de waarheid in te zien van de situatie waarin we ons bevinden: we leven in de zesde golf van massa-uitsterving.
Emergency on Planet Earth (blog). Extinction Rebellion. http://extinctionrebellion.uk/the-truth/the-emergency/