Skip to main content

Mindfulness
in de traditie van Thich Nhat Hanh

08 december 2022

Soepstengels?

Door Peter van Leeuwen

Onlangs was ik met sanghavrienden bijeen in een vergadering. Nadat we ons door de taaie agenda hadden heen gekauwd was het tijd voor een gezamenlijke lunch. De eerste momenten waren in stilte, om ons eten en drinken goed te kunnen proeven, zoals dat bij sanghamaaltijden gebruikelijk is. Daarna sprekend, waarbij de smaak van het eten snel verdrongen werd door gezellige conversatie.

Soepstengels?

Ik vroeg het mijn buurvrouw, een Française van geboorte. Ik was ervan uitgegaan dat het iets uit de Franse keuken was en dacht dat zij het zou weten. Maar zij kende het niet uit haar vaderland. Ze vermoedde dat het uit de Italiaanse keuken kwam. Waarvoor ze bedoeld waren wist zij ook niet. Ter illustratie deed ze alsof ze er een oprookte, wat uiteraard niet werkte.

Mijn andere buurvrouw reageerde... Zij had het idee dat ze voortkwamen uit een traditie om oude harde broodkorsten te verwerken. Serveer ze bij de soep, doop ze in de soep en zo zijn ze nog enigszins eetbaar. Ik vond dat idee aantrekkelijk, maar toch wat te Hollands. Wat te zuinig. De soepstengel is daarvoor te frivool. Te elegant. Dat is geen restje. Dat is geen oude broodkorst.

Inmiddels had een andere disgenoot, blijkbaar een Italiëdeskundige verklaard dat ook in de Italiaanse keuken soepstengels niet voorkomen. Zij had ze in ieder geval nooit gezien! Mijn buurvrouw uit Frankrijk keek wat sip en verklaarde mij op vertrouwelijke toon, dat ze waarschijnlijk gemaakt zijn van deeg dat na het Pizzabakken overblijft. Dus toch Italiaans! En toch om restjes op te maken!

Het was een korte geanimeerde discussie over wat flauwigheid. Toch leek de betrokkenheid van de deelnemers op meer te duiden.

Vragen?

Wij kunnen onszelf veel afvragen. Het doel van een soepstengel? De zin van het leven? Waarom we ziek, oud en gebrekkig worden? Hoe het komt dat we niet gelukkig zijn? Het lijkt daarbij wel of er op elke vraag die wij ons stellen ook een antwoord moet komen. Alsof we het afgeleerd hebben te leven met de vraag. Met de onzekerheid. Met de kwetsbaarheid van met niet weten. We stellen ons niet tevreden met het antwoord: "Ik weet het niet" en de drang naar een antwoord, naar zekerheid blijft knagen.

Het deed mij denken aan een gedicht van Rainer Maria Rilke.

Wat mij raakt (Was mich bewegt)

Men moet de dingen
de eigen stille ongestoorde ontwikkeling laten
die diep van binnen komt;
die door niets
gedwongen of versneld kan worden.

Alles in het leven is groeien en vormt zich,
rijpt zoals de boom, die zijn sapstroom niet stuwt
en rustig in de lentestormen staat,
zonder de angst dat er straks geen zomer kan komen.
Die zomer komt toch!

Maar slechts voor de geduldigen
die leven alsof de eeuwigheid voor hen ligt,
zorgeloos stil en wijds.
Men moet geduld hebben
voor onopgeloste zaken in ons hart
en proberen de vragen zelf te koesteren als gesloten kamers
en als boeken, die in een zeer vreemde taal geschreven zijn.

Het komt erop aan alles te leven.
Als je de vragen leeft
leef je misschien langzaam maar zeker
zonder het te merken
op een goede dag het antwoord in.

Antwoorden?

Als hulpverlener in de geestelijke gezondheidszorg ben ik ervan doordrongen dat ik niet altijd het antwoord heb. Dat ik het lijden en verlies van mijn patiënten niet kan uitleggen, niet kan verzachten en ik het geen zin kan geven. Dat ik het niet weet!

Op die momenten, in dat moeilijk te verdragen lot, is het juist de kunst om naast de patiënt te staan en te weten dat er misschien geen ander antwoord is dan dat moment van mee-voelen en samen-zijn.

 

......en voor wie iets meer wil weten over hoe het met de soepstengels zit biedt Wiki natuurlijk uitkomst: “Een soepstengel of grissino (meervoud: grissini) is een langwerpig stuk gebakken bladerdeeg, dat vaak bij soep wordt geserveerd. In restaurants worden soepstengels soms als voorafje gepresenteerd. Soepstengels werden mogelijk al voor het eerst in de 14e eeuw in Italië gegeten. Volgens een andere overlevering werden ze pas in 1679 uitgevonden door een bakker in Lanzo Torinese”.